HAS green academy voert verschillende onderzoeken en adviestrajecten uit op het gebied van duurzame landbouwoplossingen en de interactie tussen de bodembiologie en de plant, en het gebruiken van deze interactie om de bodem vitaler en duurzamer te maken. Dit gebeurt binnen het lectoraat Levende bodem werkt! en in samenwerking met andere kennisinstellingen en bedrijven.
In lijn met de groeiende vraag naar duurzame landbouwoplossingen, richt onderzoek in de agro en food sector zich onder andere op biostimulanten en organische meststoffen. Biostimulanten, vaak afgeleid van natuurlijke bronnen, worden onderzocht op hun vermogen om de groei en weerstand van planten te verbeteren. Dit onderzoek is essentieel in het licht van nieuwe EU-regelgeving en de algemene verschuiving weg van chemische gewasbeschermingsmiddelen, op weg naar met de natuur mee telen.
Biostimulanten als alternatief voor chemische gewasbescherming
Biostimulanten, vaak afkomstig van natuurlijke bronnen, worden steeds populairder als alternatief voor chemische gewasbeschermingsmiddelen. Ze zijn bedoeld om de groei en weerstand van planten te bevorderen en passen goed binnen geïntegreerde gewasbeschermingssystemen. Onder invloed van nieuwe EU-regelgeving en de groeiende vraag naar ‘natuurlijke’ alternatieven, onderzoekt HAS green academy de potentiële werkingsmechanismen van verschillende biostimulanten, waaronder:
• Huminezuren
• Eiwitten en aminozuren
• Chitosan en andere biopolymeren
• Zeewierproducten
• Anorganische stoffen
• Gunstige micro-organismen
• Complexe microben-interacties
Het doel is om beter te begrijpen hoe deze stoffen de groei en weerstand van planten kunnen beïnvloeden. Tegelijkertijd worden de uitdagingen en beperkingen van biostimulanten-onderzoek onderkend, met een kritische blik op de gemaakte claims en de effectiviteit in de praktijk. Hierin wordt door de HAS ondervonden dat specifiek binnen de glastuinbouw de teelt al ver geoptimaliseerd is, met tot gevolg dat het toepassen van biostimulanten kritisch overwogen moet worden. Hierbij moet namelijk de afweging gemaakt worden of dit gebruik van biostimulanten werkelijk een toegevoegde waarde levert: uit de voorlopige resultaten blijkt namelijk dat dit gebruik met name waarde heeft wanneer een plant stress ervaart – iets wat bij de binnenteelt al grotendeels vermeden wordt.
Toegevoegde waarde van biostimulanten
De toegevoegde waarde is volgens HAS-onderzoeker Judith van de Mortel te vinden binnen het combineren van biostimulanten, waar tot op heden nog weinig informatie over vergaard is. Hierbij wordt het gebruik van biostimulanten vergeleken met het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen waar ook niet enkel één middel een oplossing biedt, maar een combinatie van middelen wordt ingezet om verschillende doelen te bereiken.
Een concreet voorbeeld van het onderzoeken van de samenwerking van biostimulanten is onderzoek naar complexe microben-interacties. Hierin werkt de HAS actief samen in het SoilProS-programma, waarin gekeken wordt naar het gebruik van kunstmatige intelligentie om te voorspellen op welke manier biodiversiteit in de bodem de effectiviteit van in te voeren maatregelen kan verbeteren. Hierin wordt samengewerkt met bedrijven als onder andere Kekkilä-BVB, Agrifirm, Friesland-Campina en Stichting Aardbei Onderzoek, evenals met kennisinstellingen als Wageningen University & Research en NIOO-KNAW.
Binnen dit project streeft de HAS ernaar om een brug te slaan tussen de fundamentele informatie en de toepassing hiervan in de praktijk, om hierbij ook te kijken naar mogelijke toepassing van complexe interacties, zowel in binnen- als buitenteelt. Momenteel wordt hierin ook concreet gekeken naar het gebruik van complexe microben-interacties in de aardbeienteelt en de mogelijke vertaling hiervan naar andere gewassen. Binnen dit kader staat onderzoek nog aan de startlijn, en staat de HAS ook open voor verdere samenwerking met andere partijen.
Verder onderzoek
Parallel hieraan onderzoekt de HAS de overgang van anorganische naar organische meststoffen en veenvrije substraten in de glastuinbouw en andere alternatieven zoals plasma geactiveerd water. Ook wordt er sinds kort gekeken naar het gebruik van Miscanthus als veenvervanger – een project dat zich momenteel nog verder ontwikkelt, maar een veelbelovend perspectief biedt op de transitie naar alternatieven. Deze transitie is complex en vereist een diepgaand begrip van bodem-plantinteracties en microbiologische processen. Het onderzoek van de HAS draagt bij aan het begrip van de uitdagingen en mogelijkheden die deze verandering met zich meebrengt.
Het onderzoek naar deze transities vindt plaats in nauwe samenwerking met innovatieve bedrijven en telers in verschillende soorten projecten. Dit varieert naast onderzoek vanuit een lectoraat zelf, ook van oriënterend onderzoek in de vorm van een teeltproject in het 2e studie jaar tot praktijkgericht onderzoek in specialisaties en afstudeerprojecten in het 4e studie jaar. Deze vormen van onderwijs zorgen voor een inspirerende leeromgeving voor studenten en leveren een waardevolle bijdrage aan de vraagstukken vanuit de praktijk.
Samenvatting
HAS green academy vergaart én verspreid veel kennis over, onder andere, duurzame landbouwoplossingen met een focus op de werking, de uitdagingen en de implementatie van (nieuwe) technieken, zoals biostimulanten en organische meststoffen. Deze kennis wordt toegepast door middel van cursussen, onderzoek en afstudeerprojecten. Hierbij wordt onder andere gekeken naar de mogelijkheid en toegevoegde waarde van het combineren van verschillende biostimulanten voor de binnen- en buitenteelt. Binnen dit onderzoek streeft de HAS naar het creëren van een koppeling tussen theorie en praktijk. Het onderzoek staat momenteel nog in de kinderschoenen, maar de eerste stappen zijn gezet om kansen tot verduurzaming en optimalisatie in kaart te brengen en ook werkelijk tot uitvoering te leiden.
Als kenniscentrum kent HAS green academy een brede focus. Naast het bieden van hbo-opleidingen om ondernemende en ruimdenkende professionals op te leiden, richt de HAS zich ook op het verzorgen van diverse bedrijfstrainingen, Incompany-trajecten en maatwerktrajecten die specifiek zijn afgestemd op de agro- en foodsector. Daarnaast wordt er actief onderzoek uitgevoerd om ontwikkelingen en verbeterkansen binnen de sector te identificeren en te benutten – bijvoorbeeld naar biostimulanten en organische meststoffen. Zo legt HAS green academy op maatschappelijk relevante terreinen de verbinding tussen onderwijs, beroepspraktijk en praktijkgericht onderzoek.
Meer weten? Bezoek HAS Green Academy op stand D130 tijdens HortiContact of neem contact op met Judith van de Mortel, Lector Levende bodem werkt!, via J.vandeMortel@has.nl.
